We hebben onze smartphones altijd bij ons. Ze bevatten persoonlijke en gevoelige informatie. We gebruiken ze voor werk, entertainment en communicatie. Onze telefoon is onmisbaar geworden. Maar soms kan dit ook een bedreiging zijn, als we bijvoorbeeld gehackt worden. Geen paniek! We leggen hier uit hoe je kunt nagaan of je telefoon afgeluisterd of gevolgd wordt, en wat je moet doen als dat het geval is.
Mobiele beveiligingsrisico’s
Onze telefoon kan aan veel gevaren worden blootgesteld, wat kan leiden tot het afluisteren of traceren van je smartphone. Dit zijn de belangrijkste risico’s:
1. Phishing
Phishing is een vorm van oplichting waarbij mensen worden misleid om persoonlijke gegevens af te staan, zoals wachtwoorden of creditcardnummers. Dit gebeurt meestal door middel van e-mails die afkomstig lijken te zijn van een betrouwbare bron. Deze e-mails bevatten schadelijke links naar neppe websites, of schadelijke bestanden in bijlage in .exe-formaat (dus uitvoerbaar) of zelfs in .doc- of .pdf-formaat. Deze worden na het downloaden geactiveerd en worden gebruikt om persoonlijke gegevens te bemachtigen. Daarom is het belangrijk om geen bijlagen te openen van onbekende e-mails en om altijd de afzender en het onderwerp van de e-mail te controleren.
2. Spyware
Spyware is een vorm van malware (schadelijke applicaties en bestanden die zich kunnen verbergen in onze apparaten). Als je spyware op je telefoon hebt, kunnen kwaadwillenden je activiteiten volgen en je gegevens bemachtigen.
Meer lezen: Wat is malware? Hoe spyware, trojans en ransomware werken
3. Simkaart klonen
Niet alleen bij diefstal, maar ook door middel van oplichting en verzoeken om nummerwijziging, kunnen oplichters je simkaart klonen. Zo krijgen ze toegang tot je telefoonnummer en alle diensten die daaraan gekoppeld zijn.
4. Sniffing
Het gebruik van openbare wifi-netwerken zonder VPN-beveiliging kan gevaarlijk zijn. Netwerken zijn namelijk onderhevig aan sniffing: het onderscheppen van datapakketten die ook veel persoonlijke informatie kunnen bevatten, zoals naam, telefoonnummer en e-mailadres. Daarmee kan een hacker de controle over je apparaat krijgen.
Hoe weet je of je telefoon wordt afgeluisterd?
Om erachter te komen of je telefoon onder controle staat van een derde partij, kun je de volgende stappen ondernemen:
1. Verdachte apps
Je telefoon kan heel eenvoudig worden gehackt door het installeren van malware-apps die je activiteiten volgen. De eerste stap is dus om te controleren of er geen apps op je telefoon zijn geïnstalleerd die je niet herkent en, nog belangrijker, welke machtigingen je hebt verleend. Open de instellingen en controleer de lijst met geïnstalleerde apps en machtigingen.
2. Prestatie- en batterijverbruik
Spyware en malware verbruiken data en batterijvermogen. Een ander teken dat je telefoon misschien in de gaten wordt gehouden, is excessief batterijverbruik en een algemene vertraging van de prestaties van je smartphone.
3. Aanwezigheid van vreemde elementen
Apps en malware die je telefoon overnemen, werken ook via elementen zoals pop-ups, foto’s en video’s, links en andere berichten die je niet zelf produceert en deelt. Als je merkt dat deze elementen op je scherm of in de berichten die je naar je contacten stuurt verschijnen, moet je meteen actie ondernemen.
4. Achtergrondruis tijdens telefoongesprekken
Een van de meest voorkomende situaties bij telefoons die worden gemonitord, is dat je een vreemd zoemend geluid hoort bij telefoongesprekken. Dit herinnert aan stereotypen van spionage, maar dat is precies wat het is: het afluisteren van een telefoongesprek produceert achtergrondruis.
Meer lezen: Instagram gehackt? 4 manieren om je account terug te krijgen
Zo maak je je telefoon hackproof
Tips om te voorkomen dat je telefoon afgeluisterd wordt:
- Wees voorzichtig met de netwerken die je gebruikt: wees altijd voorzichtig wanneer je verbinding maakt met een openbaar of onbekend wifi-netwerk. Bezoek geen sites waar gevoelige informatie wordt gevraagd, zodat deze gegevens niet kunnen worden onderschept.
- Installeer geen apps die niet geverifieerd zijn: in de Play Store of App Store worden apps continu geverifieerd, maar het kan natuurlijk voorkomen dat sommige apps ten prooi vallen aan kwaadwillende aanvallers die malware installeren. Controleer daarom altijd of de app die je kiest is geverifieerd voordat je deze installeert.
- Werk je apparaat bij: door je apparaat up-to-date te houden, voorkom je veel beveiligingslekken die verouderde besturingssystemen met zich mee kunnen brengen. Hetzelfde geldt voor apps.
- Vergrendel het scherm: voer altijd een pincode of ontgrendelcode in om de telefoon te activeren. Op deze manier is het moeilijker voor iemand om toegang te krijgen tot je telefoon, zelfs als je hem verliest.
Je telefoon wordt afgeluisterd. Zo los je dit op:
- Reset je telefoon: als je telefoon gemonitord wordt, is het helaas het beste om het apparaat terug te zetten naar de fabrieksinstellingen. Dit betekent dat alle gegevens op de telefoon worden gewist en dat het apparaat in zijn oorspronkelijke staat wordt teruggezet. Dit is een drastische methode, maar het zal het probleem wel oplossen.
- Gebruik een antimalware-app: hierna kun je beveiligingen op je apparaat installeren, zoals een antimalware-app. Deze app houdt je apparaat in de gaten en waarschuwt je bij verdachte activiteiten. En schakel natuurlijk je VPN in.
Meer lezen: Datalekken in Nederland: zo voorkom je dat je gegevens op het darkweb komen